Skip to content

Ben jij BIJ1 ?

Kom in actie en doe mee
voor radicale gelijkheid.

DOE
MEE

Toegankelijkheid


13-11-2020

Dit achtergrondstuk hoort bij hoofdstuk 8 Toegankelijkheid uit ons verkiezingsprogramma.

Om de samenleving voor iedereen mensen toegankelijk en inclusief te maken, is het belangrijk om een onderscheid te maken tussen het medische model van beperking en het sociale model van beperking. Deze termen maken onderscheid tussen wat daadwerkelijk beperkend is: je medische conditie of de maatschappij die daar geen rekening mee houdt?

Het medische model stelt dat mensen met een beperking beperkt worden door hun beperking. Deze beperking wordt gezien als een afwijking en middels hulpmiddelen en individuele aanpassingen wordt geprobeerd deze afwijking van de norm zo klein mogelijk te maken. Het sociale model stelt daarentegen dat het de samenleving is die de beperking van mensen daadwerkelijk beperkend maakt. Een concreet voorbeeld hiervan is dat het niet de rolstoel (en dus de beperking) is die ervoor zorgt dat iemand niet een bibliotheek in kan, maar de drempel bij de ingang, dus de samenleving die niet voldoende is aangepast op de beperking.

Voor een duidelijke uitleg over het sociale model, zie dit filmpje.

Het huidige systeem volgt het medische model. Hierdoor wordt er voornamelijk vanuit liefdadigheid gehandeld naar mensen met een beperking: mensen met een beperking worden vaak zielig gevonden en gezien als hulpbehoevend. Tegelijkertijd zijn er vanuit de overheid vrijwel geen sancties of verplichtingen om de samenleving daadwerkelijk toegankelijk te maken. We gebruiken nu liefdadigheid om mensen met een beperking zo dicht mogelijk naar de norm of het gemiddelde te brengen, in plaats van structurele aanpassingen te doen die onze maatschappij voor iedereen toegankelijk maken. Er wordt te veel vanuit liefdadigheid gedacht en gehandeld, en niet vanuit mensenrechten.

In 2016 is in Nederland het VN-verdrag inzake rechten van personen met een handicap geratificeerd. Dit verdrag is al in 2006 opgesteld en geschreven vanuit het sociaal model:

‘Erkennend dat het begrip handicap aan verandering onderhevig is en voortvloeit uit de wisselwerking tussen personen met functiebeperkingen en sociale en fysieke drempels die hen belet ten volle, effectief en op voet van gelijkheid met anderen te participeren in de samenleving’

Het verdrag spreekt over handicaps volgens het sociaal model en benoemt expliciet dat handicaps kunnen veranderen. Dat wil zeggen dat wie vandaag gehandicapt is, dat morgen wellicht niet meer is. Niet omdat hun beperking plotseling verdwijnt, maar omdat de maatschappij toegankelijker is en hen niet langer gehandicapt maakt. BIJ1 is van mening dat het de taak van de overheid is om deze maatschappij zo toegankelijk mogelijk te maken. Wij vinden dat het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap moet worden nageleefd, inclusief sancties vanuit de overheid om ervoor te zorgen dat dit ook daadwerkelijk gebeurt.

Terug naar 8 Toegankelijkheid