Den Haag, 23 maart 2021

Geachte mevrouw Jorritsma, geachte mevrouw Ollongren,

De verkiezingsuitslag toont een treurig verlies voor de centrumlinkse partijen. De SP, GroenLinks en de PvdA wisten geen zetels te winnen: gezamenlijk verloren zij zelfs flink. Hun verlies is een boodschap van Nederland aan ons allen. Nederland is klaar met halve oplossingen en wil perspectief. Perspectief op zeggenschap, zelfbeschikking en zekerheid.

BIJ1 boekte daarom een klein succes: Nederland heeft ons beloond met een plek in de Kamer. De kiezer heeft gekozen om zichzelf beter vertegenwoordigd te zien in ons parlement.

Niettemin is het een winst met een grauwe rand. Extreemrechts heeft extra zetels gewonnen en liberaal rechts is de grote winnaar van de verkiezingen. Het spreekt voor zich dat die grote winnaars, de VVD en D66, het voortouw zullen nemen in het vormen van een coalitie. Hierin heeft BIJ1 nadrukkelijk geen rol. Het past ons als nieuwe en kleine partij in Den Haag, om eerst de gang van zaken hier te leren.

Bovenal maakt BIJ1 de principiële keuze om in de context van deze verkiezingsuitslag niet mee te regeren. Wij zullen onder geen beding in deze coalitie stappen. De uiterst rechtse en institutioneel racistische politiek van liberaal rechts verdient, wat ons betreft, geen steun voor hun verdere afbraak van onze sociale rechten.

Wij gunnen Nederland een beter voorland. BIJ1 wil een toekomst die Nederland verdient.

De rechtsstaat moet worden hersteld. Het institutioneel racisme, dat we nu zien bij onder andere de Belastingdienst en Nationale Politie, staat haaks op het gelijkheidsbeginsel van onze rechtsstaat. Het is onbestaanbaar dat de verantwoordelijken voor de toeslagenaffaire de dans ontspringen en institutioneel racistisch beleid niet bij de wortel wordt aangepakt. Daarom is het van belang dat we onderzoek doen naar de rol van de minister-president in de toeslagenaffaire.

De grote kloven, die onze samenleving splijten, moeten worden gedicht. Er zijn vele Nederlanders die hard werken, zodat een kleine groep in rijkdom kan leven. Aandeelhouders strijken zelfs in tijden van crisis miljoenen op, terwijl de strijd voor een eerlijk minimumloon moeizaam wordt omarmt. De KLM krijgt overheidssteun, maar de jongere met flexbaan en de sekswerker niet. Er is een enorme welvaarts- en inkomenskloof. Die kloof dreunt door: alleen de rijksten kunnen nog gemakkelijk een woning betalen en wie minder verdient heeft twee keer zoveel kans te sterven aan het virus. Beleid dat werkt voor ons allemaal, heft deze kloven op en zorgt dat iedereen een goed leven kan hebben.

De aanpak van de klimaatcrisis moet topprioriteit zijn. Voorgaande kabinetten hebben hun plicht verzaakt om de klimaatcrisis een halt toe te roepen. Steeds harder stevenen we af op onomkeerbare klimaatschade, die desastreus zal zijn voor al het leven op onze planeet. Het is geen keuze om ambitieus klimaatbeleid te gaan maken, het is een noodzaak.

Tot slot. Wij hopen dat D66 vasthoudt aan een progressief kabinet met prioriteit voor onze rechtsstaat, internationale mensenrechten en het klimaat. Als dát het uitgangspunt is, houden zij vast aan een coalitie over links.

BIJ1 belooft een constructieve kracht te zijn in de opbouw van een samenleving die werkt voor iedereen, op basis van radicale gelijkwaardigheid en economische rechtvaardigheid.

Sylvana Simons