De politie heeft jarenlang gelogen over de toename van geweld tegen agenten. Dat bleek uit de documentaire ‘Medialogica’, die op 9 juni werd uitgezonden op NPO 2. Het geweld blijkt juist al jaren af te nemen of te stagneren. De “toename” van geweld tegen de politie wordt gebruikt als een van de argumenten om agenten te gaan bewapenen met een taser. Nu geweld tegen politieagenten afneemt en geweld door politieagenten vaak grenzen overschrijdt, is het tijd om de bewapening van de politie kritisch te bevragen.

Het is een verrassende conclusie die wetenschappers trokken: het geweld tegen agenten nam niet toe, maar juist af. Marnix Eysink Smeets, lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid en onderzoeker van geweld door burgers tegen agenten, beaamt dit in Medialogica: “Elke keer roept de politie: het geweld is toegenomen. Als ik kijk naar de cijfers, dan blijkt daar niks van. Nog sterker, dan is er sprake van een afname.” Dat erkent zelfs Frank Paauw, verantwoordelijk bij de Nationale Politie voor het stroomstootwapen. Het beeld van toenemend geweld dat door de politie is verspreid, is klakkeloos overgenomen door diverse media. Dit creëerde draagvlak voor het invoeren van de taser: een oplossing voor een probleem dat er niet is.

De registratiemethode en de manier waarop incidenten in de media worden gerepresenteerd zijn zeer misleidend. Meerdere agenten waren te gast bij primetime talkshows om het te hebben over ‘gewelddadige incidenten’ die ieder uur zouden plaatsvinden. Waar de meeste mensen aannemen dat dit over fysiek geweld gaat, laat Medialogica zien dat het overgrote deel van deze incidenten verbaal geweld betreft. Daarnaast komen dezelfde incidenten vaker terug in de cijfers. Wanneer tien agenten die op een rij staan worden uitgescholden door één iemand, telt dat als tien incidenten, wordt er in de documentaire geïllustreerd. Zelfs uit die vertroebelde cijfers blijkt dat een agent gemiddeld maar eens per acht jaar met fysiek geweld te maken heeft.

“Elke keer roept de politie: het geweld is toegenomen. Als ik kijk naar de cijfers, dan blijkt daar niks van. Nog sterker, dan is er sprake van een afname.”

Marnix Eysink Smeets, lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid

Terechte zorgen

Controle Alt Delete en Amnesty International maken zich terecht zorgen over het opnemen van de taser in de basisuitrusting van agenten. Andere argumenten voor de invoering van de taser blijken immers óók niet te kloppen. Het invoeren van de taser brengt het vuurwapengebruik van agenten bijvoorbeeld helemaal niet omlaag. Heeft een agent een stroomstootwapen nodig voor het afhandelen van verbale agressie? Otto Adang, lector aan de Politie-Academie, stelt dat de politie geen gezagsprobleem heeft. “En als je een gezagsprobleem moet verwerven met geweldsmiddelen dan heb je misschien een gezagsprobleem.” Hoe zit het met de module deëscaleren in het opleidingstraject?

Geweld door de politie

Tegelijkertijd trekken veel mensen nu de straat op om juist te demonstreren tegen geweld door de politie. Want waar de claim dat er ieder uur een agent zou worden bedreigd of aangevallen dus niets anders dan een leugen blijkt, is het zorgwekkende cijfer van 41 doden onder de verantwoordelijkheid van de Nederlandse politie in de afgelopen vier jaar dat zeker niet. Ook is er nog altijd niet afgerekend met het etnisch profileren door de politie, zowel als het gaat om aanhoudingen, als bij het inzetten van geweld. Waar de daadwerkelijke cijfers dus zouden moeten leiden tot het hervormen van de politie en het inperken van hun geweldsmonopolie, is het tegenovergestelde nu het geval.

Er is een serieuze aanpak tegen etnisch profileren nodig. In 2012 kwam een onderzoek uit van Antropoloog Sinan Çankaya over etnisch profileren bij de politie. Amnesty International wijdde er datzelfde jaar ook een rapport aan. In Amsterdam werd er een programma gestart om politiemensen bewust te maken, een programma dat landelijk werd overgenomen, ervan uitgaande dat dit zou leiden tot minder etnisch profileren. Maar inmiddels zijn we 8 jaar verder. Het wordt tijd dat politiemensen die etnisch profileren daarvoor verantwoordelijk gehouden worden.

Geef de politie geen extra ‘license to kill’

Er blijkt dus geen reden te zijn om de politie met extra bewapening te laten uitrukken. Wel blijkt er reden te zijn om te vrezen voor geweld door de politie. De wetswijziging die agenten meer bevoegdheden en daarmee een extra ‘license to kill’ geeft moet dus van tafel.

BIJ1 roept nogmaals alle partijen op die de levens van burgers boven de geweldsmonopolie van de staat plaatsen, om nu daad bij het woord te voegen. De Eerste Kamer moet burgers niet vogelvrij verklaren ten opzichte van politiegeweld en absoluut niet instemmen met dit wetsvoorstel.