Meer dan twee jaar wachten voor je zorg? Door onwil bij medici, verzekeraars en landelijke politiek lopen trans* mensen onnodige trauma’s op. Eind vorige week kwam de pers met de melding dat de trans* [1] zorg in Nederland helemaal vast zit. Wachttijden zijn verder gegroeid tot ver over twee jaar. Onnodig, als men naar de trans* mensen zelf had geluisterd.

Stoppen van inschrijvingen

Een voorbeeld is het sluiten voor nieuwe inschrijvingen van het grootste behandelcentrum, UMCA, locatie VUmc, een paar jaar geleden. Dit leidde tot verder stagnatie. Gelukkig ontstond door vasthoudendheid van trans* organisaties TNN, Transvisie en COC, in de landelijke politiek een plan om de transgenderzorg vlot te trekken. De minister en de verzekeraars stelden een kwartiermaker aan voor een aantal korte klappen en een lange termijn oplossing. Echter, vooralsnog is hiervan niets terecht gekomen. Deze zorg is niet vlotter geworden, er is niet meer capaciteit gecreëerd. Het verschil tussen vraag en aanbod blijft zo groot, dat als iemand nu zorg nodig heeft, nog steeds pas over ruim twee jaar terecht kan.

‘Informed Consent’

Trans* zorg zou net als andere zorg vanuit ‘informed consent’ [2] moeten werken, wat betekent dat de keuringspsycholoog afgeschaft wordt. De wachttijden zouden met minstens 50% kunnen worden teruggebracht, als de medici en de verzekeraars willen – en durven. Omdat hun recht op een behandelaar naar keuze wordt gefrustreerd door ouderwetse praktijken en angstig en mensenrechten schendend beleid dat de persoonlijke autonomie niet respecteert, vallen trans* mensen momenteel tussen wal en schip. Zo lopen trans* mensen trauma na trauma op en de zorg die ze nodig hebben, kunnen ze niet op tijd krijgen.

Gesloten deuren

De huidige zorgmogelijkheden falen in zowel toegankelijkheid als kwaliteit. Bovendien sluiten de deuren voor wie de zorg het hardst nodig hebben: biculturele mensen, jongeren en migranten met of zonder papieren. Ondertussen krijgen trans* mensen te maken met toenemend geweld en discriminatie.

Voor iedereen toegankelijk

BIJ1 vraagt om serieus te luisteren naar de trans* gemeenschap. Dat is nodig voor een gelijkwaardige samenleving. Wij eisen dat er zorg is voor iedereen die het nodig heeft, wanneer men het nodig heeft, en op de manier waarop men het nodig heeft. Dat betekent kortere wachttijden en toegankelijkheid voor iedereen. Een voorbeeld daarvan levert de Amsterdamse Trans Health Clinic van dr. Adrie van Diemen.

Dat betekent ook dat we moeten stoppen met trans* mensen als “speciaal” neer te zetten en moeten beginnen met werkelijk respect voor de zorgrechten/mensenrechten van trans* mensen. Het heeft lang genoeg geduurd.

[1]: Wij schrijven trans* met en asterisk om de breedte van de trans gemeenschap aan te geven. Deze is niet beperkt tot twee genders en trans-zijn draait niet om medische behandeling; dat is slechts één aspect, naast vele andere. [2] Bij informed consent is het voldoende dat de zorgvrager aangeeft te begrijpen wat de zorg inhoudt. Dat is het geval bij alle medische behandelingen, behalve bij transgenderzorg

vreer verkerke

Duoraadslid Amsterdam BIJ1

Oprichter Principle 17, voor trans* zorg op maat en op basis van mensenrechten