Ieder jaar wordt op 17 augustus een belangrijke opstand herdacht van tot slaaf gemaakten. Het is de Dia lucha pa libertat: de dag van de vrijheidsstrijd, ook wel de Tula-herdenking genoemd. Tula was een van de belangrijkste vrijheidsstrijders van de voormalige Nederlandse Antillen en in 2010 is hij uitgeroepen tot nationale held van Curaçao. Wie was Tula en wat heeft hij betekend voor de strijd tegen de slavernij?

Over het leven van Tula, de leider van de tot slaaf gemaakten, is niet veel bekend. Wel is bekend dat hij meerdere talen sprak en veel kennis had over de politiek en wetten van zijn tijd. Door deze kennis stond hij in hoog aanzien bij de andere tot slaaf gemaakten en werd hij door hen gerespecteerd als leider.

De opstand voor vrijheid

Op 17 augustus 1795 weigerde Tula te gaan werken. Met tientallen mede lotgenoten ging hij naar zijn baas en pleit hier voor hun vrijheid. Eigenaar Caspar Lodewijk van Uytrecht stuurde hem door naar de gouverneur in Willemstad. Tijdens de tocht naar Willemstad sloten steeds meer mensen aan en werd de groep van tot slaaf gemaakten steeds groter. Uiteindelijk kwamen tweeduizend mensen in Willemstad aan.

De koloniale raad in Willemstad wilde niet rechtstreeks onderhandelen met Tula en stuurde onderhandelaars. Tegen hen sprak Tula de volgende woorden:  “Wij zijn al te erg mishandeld, wij willen niemand kwaad doen, maar we willen onze vrijheid. De Franse tot slaaf gemaakten hebben hun vrijheid gekregen, Holland is ingenomen door de Fransen en daarom moeten wij ook hier vrij zijn.” Hieruit blijkt dat Tula goed op de hoogte was, het Franse leger had Nederland bezet en Frankrijk had het gebruik van en de handel in tot slaaf gemaakten verboden.

Het koloniale bestuur wilde hier echter niets van weten en zette het leger in om de opstandelingen naar de plantages te laten terugkeren. De opstand werd bloedig neergeslagen. Tula weet te ontsnappen en verstopt zich, maar hij is later verraden en alsnog opgepakt. Op 3 oktober 1795 werd hij in het openbaar ter dood gebracht. Dit gebeurde op het galgenveld Rif, de plek in Willemstad, waar ook een Tula Monument staat.

Symbool tegen slavernij

De opstand van 1795 markeert het begin van de vrijheidsstrijd van de tot slaaf gemaakten op Curaçao. De slavernij werd door Nederland pas 68 jaar later, op 1 juli 1863, officieel afgeschaft. De tot slaaf gemaakte mensen moesten echter nog 10 jaar verplicht bij hun baas blijven werken, wat betekent dat het werkelijke einde van de slavernij in 1873 plaatsvond.  Tula is op Curaçao uiteindelijk het symbool tegen de slavernij geworden en is daar uitgeroepen tot nationale held. Tula wordt gezien als voorbeeld tegen de koloniale invloeden van Nederland en als held voor de slaaf gemaakten en hun nakomelingen. Voor ons is Tula een verzetsheld die thuishoort in de geschiedenisboeken en die elke Nederlander zou moeten kennen.

Koloniale invloeden in het heden

Slavernij lijkt in het verleden te liggen, maar leeft nog steeds voort in de nazaten. Ook heeft het koloniale verleden nog altijd grote invloed op de samenleving. Nog steeds worden niet-witte Nederlanders als minder beschouwd, met alle gevolgen van dien voor de beeldvorming. Koloniale denkbeelden en machtsverhoudingen zitten diep verankerd in onze maatschappij en samenleving.

Daarom is het belangrijk om bewustwording tot stand brengen van het verleden van Nederland en de rol die het speelde in de tijd van de trans-Atlantische mensenhandel en welke invloed dit vandaag de dag nog heeft.