Een leefbare planeet
BIJ1 vecht voor een wereld waarin ecosystemen, mens en dier duurzaam met elkaar samenleven. De tijd van aarzelen en schijnoplossingen is voorbij. We hebben radicale systeemverandering nodig: niet langer kapitalisme, niet langer groei. We toetsen voortaan alle benodigde klimaatmaatregelen op klimaatrechtvaardigheid.
Dat betekent dat de kosten van klimaatbeleid worden gedragen door de grootste vervuilers. Niet door burgers en zeker niet door landen die nauwelijks hebben bijgedragen aan de klimaat- en biodiversiteitscrisis, maar wel als eerste te maken krijgen met de gevolgen ervan. Die gevolgen kunnen we voorkomen als Westerse landen hun verantwoordelijkheid zouden nemen voor de crises die zij zelf veroorzaken. Het feit dat dit niet gebeurt, omdat de gevolgen minder voelbaar zijn in de Westerse wereld, noemen we klimaatracisme. Voor klimaatrechtvaardigheid strijden gaat voor ons dan ook altijd gepaard met het bestrijden van klimaatracisme. BIJ1 pleit voor meer aandacht voor klimaatracisme binnen het Koninkrijk, omdat de gevolgen van de klimaatcrisis het sterkst voelbaar zijn in het Caribische deel. Toch neemt de Nederlandse regering te weinig verantwoordelijkheid voor het aanpakken van deze gevolgen. Dat is een erfenis van ons koloniaal verleden; de klimaatcrisis begon immers bij kolonialisme en slavernij. Ook in Europees Nederland moeten we klimaatongelijkheid aanpakken: de gevolgen van hoge uitstoot en slechte luchtkwaliteit raken vooral mensen in een zwakkere sociaaleconomische positie. Dat is onrechtvaardig.
Wij zullen onze manier van productie en consumptie en onze verhouding tot al het leven op onze planeet volledig moeten herzien om te komen tot een rechtvaardige, circulaire en duurzame samenleving. Het leren, waarderen en volgen van de kennis van inheemse volkeren dient daarbij uitgangspunt te zijn. BIJ1 heeft hiervoor onder meer de volgende plannen:
klimaatrechtvaardigheid nu
- De Nederlandse overheid roept per direct de klimaatcrisis uit. Zij is daarbij eerlijk en transparant over de gevolgen van de klimaatcrisis en hoe beleid hier (zowel positief als negatief) invloed op heeft.
- De Nederlandse uitstoot van broeikasgassen is in 2025 minstens 75% lager (in scope 1, 2 én 3 emissies) dan in 1990 en staat in 2030 op nul. Deze doelen leggen we wettelijk en bindend vast.
- We onderzoeken hoe we desinformatie over klimaatverandering kunnen bestrijden.
- We beginnen direct met het stopzetten van subsidies op (de productie van) fossiele brandstoffen en fossiele industrie. Ook subsidies voor biomassacentrales zetten we per direct stop. Er komen geen nieuwe vergunningen voor olie- en gasvelden, zowel op land als op zee. We bouwen de huidige olie- en gasproductie af, waarbij rechtvaardige oplossingen voor de werknemers voorop staan.
- Uit klimaatrechtvaardige overwegingen sluiten we sterk vervuilende bedrijven niet. We nationaliseren en vergroenen ze. Het sluiten van deze bedrijven zorgt niet alleen voor massaal banenverlies, maar leidt ook tot verplaatsing van het probleem naar landen buiten Europa, waar ze klimaatracisme verder in de hand werken. Ziekmakende bedrijven, zoals Tata Steel, worden per direct gesloten.
- Alle bedrijven die in Nederland producten maken of verkopen, moeten schade van hun producten op mens, dier en klimaat in kaart brengen. In het geval van misstanden moeten bedrijven zorgen voor genoegdoening en structurele aanpassingen in hun bedrijfsvoering.
- We nationaliseren energiebedrijven en investeren in (nieuwe) duurzame energie-alternatieven. We passen op dat de energietransitie niet leidt tot dezelfde koloniale werkwijze en mens-, dier- en natuur-uitputtende situaties als de fossiele industrie. We verhogen het budget voor het warmtefonds en laten mensen met lagere inkomens niet opdraaien voor de kosten van de energietransitie. We schaffen de marktwerking in de energiesector volledig af. We maken alle energiebedrijven weer nutsbedrijven. Elektriciteit en warmte worden gratis voor huishoudelijk gebruik. Wanneer het doel van nul CO2-uitstoot bereikt is, houden we een koolstofvrij energienetwerk in stand met een zo laag mogelijk grondstoffengebruik.
- De overheid zorgt ervoor dat huurders, die zelf niet of nauwelijks invloed hebben op hoe groen hun woning is, niet buiten de boot vallen. Bijvoorbeeld door verhuurders te beboeten als ze hun woningen niet snel genoeg vergroenen. We onteigenen verhuurders die herhaaldelijk hun huurders in de kou laten staan. Deze woningen brengen we onder in een woningbouwvereniging zonder winstoogmerk.
natuur en landbouw
- We bouwen de dierlijke bio-industrie af en zorgen dat deze uiteindelijk verdwijnt. Dit moet deels gebeuren door het uitkopen, sluiten en onteigenen van veehouders, te beginnen met grote intensieve veehouders (megastallen). Daarnaast moet de overheid sterk investeren in volledig plantaardige landbouw en nieuwe initiatieven daartoe ondersteunen. We ondersteunen (financieel) de regeneratieve landbouw (zoals voedselbossen), in het bijzonder agrarische bedrijven die hiernaar overstappen. Dit zal onder andere gebeuren door subsidies die nu naar de dierlijke bio-industrie gaan om te leiden naar regeneratieve landbouw.
- Het spuiten van glyfosaat wordt ook voor agrarische bedrijven illegaal. We verbieden de verkoop van glyfosaat in Nederland. Ook bestrijden we het uitrijden van mest buiten de toegestane periodes strenger. Overtredingen van deze aard op boerenland doen het maximale uitkoopbedrag dalen.
- We schalen de Nederlandse subsidies aan de vis-, vlees- en zuivelindustrie af, op termijn naar nul. Binnen Europa pleiten we voor hetzelfde. Het vrijgemaakte geld besteden we aan het stimuleren van banen in de plantaardige landbouw- en voedselindustrie en aan omscholing van werkers in de bestaande dierlijke landbouw en visserij.
- Biodiversiteit wordt een prioriteit. We passen maaibeleid aan om de natuur de ruimte te geven en we maken plaats voor meer (kleine) ecosystemen in parken en natuurgebieden. Met een nationaal bomenplan breiden we het aantal bomen in Nederlandse steden fors uit. Belangrijke ecosystemen, natuurgebieden en wilde dieren moeten rechten krijgen om bescherming, behoud en eventueel herstel te waarborgen. De Waddenzee en de Maas merken we als eerste als zelfstandige rechtspersoonlijkheden aan.
- Er komen meer beschermde zeereservaten en we breiden bestaande reservaten uit. In deze reservaten is geen plaats voor visserij, gaswinning of andere schadelijke activiteiten. Buiten deze zeereservaten passen we het ‘nee, tenzij’-principe toe voor economische activiteiten voor herstel en behoud van mariene ecosystemen.
- Nederland zal nooit klimaat- en natuurbeschermingsverdragen ontduiken of aanpassen in het belang van de industrie. De belangen van natuur gaan altijd boven de belangen van haar uitbuiters. We blijven bijvoorbeeld aalscholvers beschermen en zullen het aanleggen van racebanen in natuurgebied verbieden.
Internationale klimaatrechtvaardigheid
- Bedrijven die verantwoordelijk zijn voor het aanrichten van klimaatschade en humanitaire rampen houden we verantwoordelijk voor misdaden tegen mens en natuur. Om dit te bereiken werken we mee aan uitlevering van Nederlandse daders naar landen waar ecologische misdaden zijn gepleegd. Ecocide wordt strafbaar.
- Er komt een reclameverbod voor de fossiele industrie en vliegmaatschappijen, en reclame die overconsumptie stimuleert wordt aangepakt.
- Nederland zet zich in voor een forse herziening van het Europees landbouwbeleid, waarbij alleen nog subsidies worden verstrekt aan circulaire landbouw.
- Nederland draagt er internationaal zorg voor dat de duurzame energietransitie geen koloniaal project is. Nederland buit mensen in het Globale Zuiden niet uit en onttrekt geen grondstoffen aan landen in het Globale Zuiden om de levensstijlen van mensen in rijke landen in stand te houden. We zetten ons in tegen de negatieve gevolgen die de duurzame energietransitie heeft voor de mensenrechten in landen waar de benodigde grondstoffen worden gewonnen, vooral als dit conflictgebieden zijn.
- De ABCSSS-eilanden liggen in de frontlinie van de klimaatcrisis en zullen als eerst getroffen worden door de zeespiegelstijging. De gevolgen van de klimaatcrisis zullen de bestaande armoede op de eilanden ook verergeren. We stellen daarom een eerlijk deel van het klimaatbudget beschikbaar voor de ABCSSS-eilanden, waarbij er aandacht komt voor kustbescherming, bescherming van de koraalriffen, en een omschakeling van de energievoorzieningen. Het Rijk stelt expertise en middelen beschikbaar voor waterbeheer.
- We stellen een algeheel verbod in op de import van, handel in en doorvoer van producten die leiden tot ontbossing. Hierbij wordt kritisch gekeken naar het aanplanten van compensatiebossen als schijnoplossing.
- We beëindigen diplomatieke steun aan projecten die te maken hebben met (het produceren van) fossiele brandstoffen. Bedrijven die grotendeels investeren in fossiele brandstoffen worden uitgesloten van handelsmissies. We maken financiering van ontbossing, landroof en productie van fossiele brandstoffen voor zowel private als publieke financiële instellingen onmogelijk.
geef dieren rechten
- Dieren zijn er voor zichzelf, niet voor ons. We nemen dierenrechten op in de Grondwet. We verbieden dierenfokkerijen en handhaven op illegale verkoop en mishandeling van dieren.
- We keren subsidies uit aan dierenasiels, dierenartsen en de dierenambulance om opgevangen dieren een prettig thuis te geven, euthanasie tot een minimum te beperken en dieren de betaalbare zorg te geven die ze nodig hebben.
- We sluiten dolfinaria, en sluiten op termijn alle dierentuinen. Eisen voor het welzijn van dieren op de kinderboerderij worden strenger. Dieren uit de entertainmentindustrie worden opgevangen en krijgen een rustige verblijfplaats.
- Hobbyjacht wordt verboden, en mishandeling van wilde dieren wordt gestraft volgens de richtlijnen voor strafvordering dierenmishandeling. We verbieden fokkerijen voor bont en de import van bont. Er wordt gehandhaafd op het foie gras-verbod.
- Niet-medische producten in onze winkels en drogisterijen zijn proefdiervrij. Ondertussen investeren we in een transitie naar een proefdiervrije wetenschap.
- De inzet van dieren tijdens politieoptredens, zoals politiepaarden en surveillancehonden, wordt verboden.
- We behouden de zeer beschermde status van de wolf, en het doden van wolven blijft strafbaar. Veehouders en boeren krijgen voorlichting over het beschermen van hun dieren zonder wolven te doden. Voor preventieve maatregelen zoals wolfwerende hekken komt subsidie waar dat nodig is.