Bescherm mensen geen grenzen
BIJ1 staat voor een wereld waarin het recht om vrij te kunnen reizen beschermd en gestimuleerd wordt. Grenzen, vaak met willekeur getekend, zijn een koloniaal litteken dat in het heden nog steeds pijn doet. Daarnaast werken ze hedendaags economisch kolonialisme in de hand. Een radicale omslag in ons asiel- en migratiebeleid is nodig. We stoppen met het gewelddadige grensbeleid en zorgen voor rechtvaardige opvang, veilige migratie en een wereld zonder grenzen.
Door mensen als gelijkwaardig te zien, in plaats van als last, brengen we medemenselijkheid terug in het asiel- en migratiebeleid. Het is hoog tijd om de rechtspositie van vluchtelingen en arbeidsmigranten te verbeteren. De terechte warmte waarmee een grote groep vluchtelingen met Oekraïens paspoort werd onthaald, willen wij voor alle vluchtelingen mogelijk maken, ongeacht hun land van herkomst. Zo verdient iedereen het om te kunnen werken, studeren en een woning te hebben. Goede, menswaardige opvanglocaties zijn daarbij een eerste vereiste.
Wij werken toe naar een wereld waarin mensen worden beschermd, in plaats van grenzen. Dit doet BIJ1 op de volgende manieren:
Veilige migratie en menswaardige opvang
- Ieder mens moet vrij zijn om te verhuizen, te werken en te zijn waar men wil, en overal ter wereld als volwaardig mens erkend te worden. We verbieden discriminatie op basis van nationaliteit of status.
- Nederland pleit binnen de Europese Unie actief voor meer toegankelijke en veilige vluchtroutes en betere toegang tot asielprocedures. Internationale migratiedeals, zoals de Tunesië-deal, worden teruggedraaid. We pleiten in EU-verband voor onmiddellijke opzegging van dit soort deals en sluiten ook geen nieuwe migratiedeals.
- Hulpverlening heeft als doel om hulp te verlenen waar nodig. De overheid handelt niet in mensenlevens. Onaanvaardbaar is dan ook:
- betere bescherming van zogenaamd ‘echte vluchtelingen’ ten koste van andere migranten
- het bevoordelen van mensen op basis van nationaliteit
- het afdwingen van medewerking aan deportaties en terugkeer van de ene persoon, in ruil voor werkvisa voor een ander
- geld voor ontwikkelingssamenwerking gebruiken voor grensbewaking, om mensen te ontmoedigen naar Europa te reizen, of om migratiedeals af te dwingen.
- Alle vluchtelingen zijn welkom. Mensen die aanspraak willen maken op vluchtstatus kunnen bij Nederlandse ambassades een aanvraag indienen. We stellen geen maximum aan het aantal aanvragen en inwilligingen.
- Asielzoekers mogen tijdens hun procedure werk zoeken en een studie beginnen. Ook ongedocumenteerde mensen mogen werken en studeren. Asielzoekers krijgen gelijk vanaf aankomst een BSN-nummer en toegang tot de arbeidsmarkt. Ook andere migranten, zoals ongedocumenteerden en iedereen met een andere nationaliteit dan die van één van de lidstaten van de EU, krijgen een BSN-nummer en toegang tot de arbeidsmarkt. Ook het recht om een coöperatie of eigen bedrijf te starten, of als freelancer te werken, is toegankelijk voor iedereen.
- We maken migratie niet alleen toegankelijk voor de elite, maar voor iedereen. We versoepelen de criteria voor werkvisa. De inkomenseis vervalt en bedrijven hoeven niet te bewijzen dat er op de Nederlandse arbeidsmarkt geen personeel te vinden is. Mensen die een werkvisum of tewerkstellingsvergunning hebben, mogen overal werken. Dus niet alleen bij één werkgever. Zo voorkomen we een machtspositie en mogelijke uitbuiting door de werkgever. Iedereen die een visum of verblijfsvergunning heeft in een ander EU land mag ook vrij in Nederland werken.
- In navolging van Portugal en Duitsland zorgen we voor een visum voor mensen die werk zoeken in Nederland. Zij hoeven dus nog geen baan gevonden te hebben. Opleidingsniveau speelt bij toekenning geen rol. Ieder mens verdient de kans om hier te werken en is hier hard nodig. Mensen uit oorlogsgebied kunnen er uiteraard ook aanspraak op maken.
- We zorgen voor structurele doorstroom vanuit asielzoekerscentra (AZC’s) naar vaste woningen: wonen is een recht van iedereen. Crisiscentra worden gesloten.
- De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) wordt opgeheven. De Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel (AVIM, vroeger ‘Vreemdelingenpolitie’ genoemd) doet niet langer onderzoek naar de identiteit en de verblijfsrechtelijke status van asielzoekers. We vormen deze afdeling om tot een taskforce die zich enkel nog bezighoudt met onderzoek naar mensenhandel en (online) identiteitsfraude. Mensenhandel wordt beter aangepakt en er komt een integrale strategie voor het bestrijden van (mensen)handel in minderjarige asielzoekers. Slachtoffers van mensenhandel en uitbuiting krijgen een permanente verblijfsvergunning op humanitaire gronden. Smokkelen wordt gedecriminaliseerd.
- We investeren structureel meer in materiële, persoonlijke en medische ondersteuning van vluchtelingen in gedegen AZC’s met goede voorzieningen. Deze ondersteuning en voorzieningen voldoen aan de minimumstandaarden, die ook voor Nederlandse staatsburgers gelden.
- We schenken in AZC’s meer aandacht aan LGBTQIA+ personen, in het bijzonder trans personen. Zij hebben toegang tot zorg die wordt geboden in een veilige omgeving. Indien wenselijk is deze zorg afgestemd op niet-Westerse ideeën over gender en seksualiteit. De toegang tot hormoontherapieën en (HIV-)medicatie is permanent betrouwbaar georganiseerd, in alle vormen van opvang voor vluchtelingen.
Een solidaire asielprocedure
- De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) neemt een besluit tot toekenning van een verblijfsvergunning binnen een termijn van acht weken, met een uiterlijke uitloop tot zes maanden als nader onderzoek nodig is. We investeren in ‘hoor- en beslismedewerkers’ bij de IND, om cultuursensitief te communiceren met asielzoekers, hen te benaderen en beoordelen vanuit de context en waardigheid van de asielzoeker.
- We nemen gender als aparte vervolgingsgrond op in het Nederlandse asielbeleid. We stellen verplichte trainingen in over trauma bij slachtoffers van seksueel geweld, voor de medewerkers van alle organisaties in de asielketen.
- We versoepelen de criteria voor familiehereniging en passen de criteria voor familieleden van EU-burgers ook toe op Nederlanders en migranten van buiten de EU. Extra ruime mogelijkheden voor vluchtelingen tot familiehereniging blijven bestaan. Ook niet-traditionele vormen van familie, zoals LGBTQIA+ families en banden buiten het Westerse idee van het ‘kerngezin’, komen in aanmerking voor hereniging.
- De inburgeringstoets wordt door de overheid afgenomen en verandert in een naturalisatiecursus die mensen in twee jaar tijd mogen afronden. Iedereen krijgt de kans om Nederlands te leren: er is gratis taalles tot C1 niveau voor iedereen die dat nodig heeft. Dus ook voor mensen met de Nederlandse nationaliteit, ongedocumenteerde mensen, arbeidsmigranten en asielzoekers.
- De sociale advocatuur blijft bestaan en blijft onvoorwaardelijk beschikbaar gedurende de gehele asielprocedure. Bij elk gesprek met de AVIM of het IND is een onafhankelijk vertrouwenspersoon of vertaler (of allebei) aanwezig, die de asielzoeker bijstaat.
- Minderjarige asielzoekers die langer dan drie jaar in Nederland wonen krijgen verblijfsrecht. Ze behouden hun verblijfsrecht als ze meerderjarig worden.
- Vanwege het niet nakomen van afspraken sinds 2018, vindt herbeoordeling plaats van alle sinds 2018 afgewezen LGBTQIA+ asielzoekers. Dit doen we vanaf nu niet meer met een Westers perspectief. We zorgen voor duidelijkheid over wat de IND onder homoseksualiteit verstaat. Verklaringen van derden nemen we mee als nieuwe feiten. LGBTQIA+-coördinatoren moeten een verplichte motivatie geven bij afwijzingen.
Uitgeprocedeerde asielzoekers en ongedocumenteerde mensen
- Er komt direct een generaal pardon voor alle uitgeprocedeerde asielzoekers en ongedocumenteerde mensen die zich in Nederland bevinden. Hierbij is speciale aandacht voor ongedocumenteerde mensen uit de voormalige koloniën, zoals Suriname. Maar we richten ook permanente mechanismen voor regularisatie in, zodat een pardon nooit meer nodig hoeft te zijn. Deze mechanismen werken in ieder geval op basis van de volgende criteria:
- Mensen die werk zoeken, of hebben gevonden, kunnen via de aanvraag van werkvisa of werkzoekvisa regulariseren. Ook mensen in de asielprocedure of met een tijdelijke vergunning kunnen de aanvraag doen. De aanvraag kan in Nederland ingediend en toegekend worden.
- Na een (irregulier) verblijf van drie jaar hebben mensen stevige banden opgebouwd en hebben zij recht op regularisatie.
- Ouderen, zieken, kinderen en andere kwetsbaren hebben om humanitaire redenen recht op regularisatie.
- Burgemeesters en staatssecretaris krijgen de discretionaire bevoegdheid om aan mensen die niet in bovenstaande categorieën vallen alsnog een verblijfsvergunning te verstrekken.
- We schaffen de Koppelingswet af. Deze wet zorgt ervoor dat ongedocumenteerde mensen beperkte of geen toegang hebben tot zorg, onderwijs, onderdak, werk en nog veel meer levensbehoeften. We sluiten ongedocumenteerden niet uit. We verwelkomen hen juist en behandelen hen gelijk.
- We zorgen voor een betere bescherming van persoonsgegevens. (Semi-) overheidsorganen mogen geen informatie over iemands verblijfsstatus delen met andere organen. We verbieden hen melding te doen van (vermoeden van) illegaliteit. Ook vervalt de identificatieplicht.
- Nederland verleent verblijfsrecht aan staatlozen in Nederland door hen een Nederlands paspoort te geven.
- Niemand wordt opgesloten vanwege hun verblijfsstatus (‘vreemdelingenbewaring’). We sluiten alle detentiecentra voor uitgeprocedeerde asielzoekers en ongedocumenteerde mensen. Zo ook detentie-achtige faciliteiten zoals handhaving- en toezichtslocaties (HTL), vrijheidsbeperkende locaties (VBL) en procesbeschikbaarheidlocaties (PBL). Nederland stopt met deportaties.
- Afgewezen asielzoekers die onuitzetbaar zijn omdat hun land van herkomst hen niet erkent krijgen alsnog de vluchtelingenstatus toegekend. Beroep tegen besluit tot uitzetting mag afgewacht worden in Nederland. We steunen mensen in afwachting en vangen hen zo nodig op.
- Voedselbanken worden toegankelijk voor ongedocumenteerde mensen, ongeacht nationaliteit en verblijfsstatus. Datzelfde geldt voor medische zorg.
Langetermijnvisie: een nieuw migratiebeleid
- Migranten en asielzoekers krijgen dezelfde rechten als Nederlanders, ongeacht hun documenten of gebrek daaraan. Nederland opent de grenzen voor alle landen en maakt zich binnen de Europese Unie hard voor een hervorming die in de gehele EU geldt.
- Nederland schaft de verblijfsvergunningen af en verstrekt verblijfsrecht aan alle migranten, ongeacht hun achtergrond.
- We zetten het mandaat van de IND om in een loketfunctie om mensen op weg te helpen in Nederland.
- Nederland zet zich op Europees niveau in voor het afschaffen van Frontex en de Dublinverordening. In plaats van Frontex komt er een EU-facilitator van migratie. Dat is een agentschap dat boten in nood redt en medische zorg, voedsel, water, kleren en andere basisbehoeften biedt aan mensen aan de Europese grenzen. Nederland zet hier extra geld en middelen voor in.
- Nederland draagt niet langer bij aan Europees grensgeweld. Het betaalt niet mee aan grenspolitie, wapens of hekken, detentie- of quasi-detentie-faciliteiten binnen de EU en wereldwijd. We stellen een fonds in dat schadevergoedingen verstrekt aan slachtoffers en nabestaanden van Europees grensgeweld.
- Reddingswerkers worden gefaciliteerd, niet gecriminaliseerd. Dat geldt op de Middellandse Zee, aan de grens met Belarus, maar ook in Ter Apel: niet de hulpverleners, maar de verantwoordelijke politici die vluchtelingen en migranten willens en wetens in gevaar brengen, moeten gevangenisstraf riskeren.
- We gaan mensen die mee hebben gewerkt aan de bouw van Fort Europa en daarbij misdaden hebben gepleegd, of medeplichtig waren, strafrechtelijk vervolgen. Bijvoorbeeld misdaden zoals het opzettelijk tot zinken brengen van bootjes en martelen van mensen. Daar vallen ook Nederlandse politici en ambtenaren onder. In sommige gevallen is er zelfs sprake van medeplichtigheid aan misdaden tegen de menselijkheid, zoals bij de Libië-deal, die op grote schaal leidde tot dood, slavernij en marteling.
- Mensen die asiel aan willen vragen in Europa kunnen zelf een land kiezen en vrij reizen door de EU. We handhaven niet langer de Dublinverordening en sturen dus geen mensen terug naar andere EU-landen.
- De 30%-regeling wordt afgeschaft: buitenlandse werknemers met hoogbetaalde banen gaan net zoveel belasting betalen als ieder ander.