Bestaanszekerheid boven repressie
BIJ1 staat voor een samenleving die voor iedereen vrij, veilig en rechtvaardig is. Een samenleving waarin mensen, zonder de dreiging van staatsgeweld, vreedzaam samenleven. We streven naar goede collectieve voorzieningen en een hoge levensstandaard, waardoor een groot deel van de oorzaken van criminaliteit wegvalt. We bouwen aan een wereld waarin preventie en medemenselijkheid de functie van politie en gevangenissen zoals we die nu kennen vervangen. Een wereld waarin we collectief zorg dragen voor elkaar, en waarin elk mens de kans krijgt om hun fouten te herstellen en in waardigheid te leven.
Veiligheid ontstaat niet door het onderdrukken van criminaliteit en het bestraffen van misdaad. Veiligheid ontstaat door het garanderen van bestaanszekerheid; een menswaardig bestaan kunnen leven. BIJ1 strijdt voor een rechtssysteem waarin mens en planeet worden beschermd, en wij gezamenlijk de verantwoordelijkheid dragen om veiligheid te garanderen. Ons huidige systeem is gebaseerd op bestraffing, geweld en opsluiting. Dit systeem voorkomt misdaad en onveiligheid niet, maar creëert ze juist. We investeren daarom niet langer in staatsgeweld, bestraffing en opsluiting, maar in collectieve voorzieningen en bestaanszekerheid; zaken die onze gemeenschappen wél veilig houden.
Niet afstraffing, maar medemenselijkheid moet centraal staan in de samenleving. BIJ1 strijdt daarom onder meer voor de volgende punten:
Van strafketen naar een rechtvaardige maatschappij
-
We minimaliseren de rol van politie en BOA’s in de samenleving en deze zal uiteindelijk verdwijnen. BOA’s die werkzaam zijn in de domeinen Milieu, Welzijn en Infrastructuur en Werk, Inkomen en Zorg worden op een andere wijze dan de BOA-titel bevoegd om op te treden tegen overtreders. We stoppen met investeren in handhaving. In plaats daarvan investeren we in goede collectieve voorzieningen. Iedereen krijgt goede toegang tot onderwijs en een leefbaar inkomen. Racisme wordt maatschappijbreed aangepakt. We investeren in goede hulp voor mensen met onbegrepen gedrag: de politie heeft daarin geen rol.
-
We bestrijden klassenjustitie. Iedereen heeft recht op goede, gratis en toegankelijke rechtsbijstand van sociale advocaten, die eerlijk worden betaald. De hoogte van een boete gaat afhangen van de hoogte van iemands inkomen en vermogen. Om de afstand tussen mensen en het recht te verkleinen, zetten we in op wijkrechtspraak. We heropenen kleine, lokale rechtbanken (kantongerechten).
-
We onderzoeken institutioneel racisme binnen het Openbaar Ministerie (OM) en het rechterlijke apparaat.
-
We legaliseren en reguleren teelt, fabricage, bezit en verkoop van alle drugs. Zo zorgen we ervoor dat de veiligheid beter wordt gecontroleerd en kunnen mensen met drugsproblematiek eerder worden geholpen.
-
We beëindigen onnodige, repressieve verplichtingen en verboden, zoals de verplichting een identiteitsbewijs te kunnen tonen.
-
Gevangenisstraffen worden een uiterst middel. We vormen gevangenissen om naar Fins ‘open’ model, zodat daders menswaardig worden behandeld. We versoepelen de voorwaarden om voor vervroegde vrijlating in aanmerking te komen.
-
Herstelrecht wordt als eerste optie gewogen bij het OM en de rechter, zowel tijdens de procedure als bij uitspraken. Bij het jeugdstrafrecht wordt dit de standaard.
-
Het volwassenenstrafrecht wordt nooit toegepast op kinderen onder de achttien. De wettelijke leeftijd voor strafrechtelijke aansprakelijkheid verhogen we naar minimaal veertien jaar.
-
In samenspraak met experts en ervaringsdeskundigen ontwikkelen we preventief beleid om alle vormen van geweld tegen te gaan. Hierbij hebben we specifiek aandacht voor geweld tegen vrouwen, kinderen, LGBTQIA+ personen, mensen van kleur, mensen met beperkingen en vluchtelingen.
-
Met inzet van expertisecentra zoals Atria en Movisie definiëren we ‘femicide‘ breed en nemen het op in het Wetboek van Strafrecht. We verzamelen genderspecifieke data om genderverschillen te erkennen en mee te nemen in verder beleid.
Van politiecontrole naar controle over de politie
-
De politie mag niet langer aanwezig zijn op campussen en hun aanwezigheid in overheidsgebouwen wordt ingeperkt.
-
We ontslaan handhavers sneller of vervolgen ze voor racisme, of beide, wanneer ze grensoverschrijdend gedrag hebben vertoond. We hebben heldere regels over omgangsvormen en taalgebruik en handhaven ze strikt.
-
We leggen de beslissing om handhavers te vervolgen niet langer bij het OM, maar bij een onafhankelijke toezichthouder op de politie.
-
We verhinderen dat de politie wordt bemenst door personen met fascistische en racistische opvattingen. We beschermen klokkenluiders. Klokkenluiders krijgen alle ruimte om misstanden aan te kaarten.
-
Alle handhavers dragen verplicht bodycams die altijd aanstaan. Daarnaast dragen zij duidelijk zichtbare identificatienummers en uitgebreide identificatiebewijzen. Ook handhavers dienen zich te identificeren tegenover burgers.
-
We stoppen met preventief fouilleren, ‘patsercontroles’ en andere controles die etnisch profileren in de hand werken. We verbieden het gebruik van huidskleur, etniciteit, nationaliteit en afkomst in risicoprofielen.
-
We introduceren verplichte stopformulieren voor alle politiecontroles. We maken gedetailleerde data over politiecontacten met burgers en onderzoeken naar racisme en politiegeweld openbaar.
Een ongewapende politie
-
We brengen de basisbewapening terug tot pepperspray en een kleine gummiknuppel. BOA’s krijgen geen enkele vorm van bewapening.
-
Politieagenten mogen alleen in uitzonderlijke gevallen wapenstokken, tasers en vuurwapens dragen. Training en protocollen omtrent gewelds- en wapengebruik worden fors strenger.
-
We verbieden de inzet van geweldsmiddelen zoals waterkanonnen, elektrische wapenstok, rubberkogels, traangas, ‘sonische wapens’ (zoals mosquito’s), politiepaarden en zogenaamde surveillancehonden.
-
We beperken de politie-inzet van camera’s tot een minimum en verbieden ‘predictive policing‘.
-
We verbieden het gebruik van private DNA-banken door de politie. We staan het afnemen van DNA alleen toe bij zeer ernstige misdrijven, na toetsing door een rechter.