Samen verbeelden we een nieuwe toekomst
BIJ1 zet zich in voor een bloeiende kunst-, cultuur- en mediasector die de Nederlandse samenleving weerspiegelt, en die toegankelijk en betaalbaar is voor iedereen. Een sector die ons scherp houdt, ons vermaakt en onderwijst, maar die ook haar verantwoordelijkheid neemt voor haar aandeel in de koloniale geschiedenis en het slavernijverleden. BIJ1 strijdt voor genoeg plekken waar makers en kunstenaars hun werk kunnen maken en tonen, terwijl zij ook eerlijk betaald krijgen. Als we ruimte maken voor alle perspectieven en verhalen die onze samenleving rijk is, kunnen kunst en cultuur en media van grote betekenis zijn voor iedereen.
Cultuur is geen luxeproduct. Cultuur is het cement van de samenleving. In geen andere sector wordt de maatschappelijke realiteit al eeuwenlang zo goed vertolkt als in de kunsten. Om tot een gelijkwaardige sector te komen, moeten alle culturele instellingen en media een goede afspiegeling zijn van de samenleving. BIJ1 wil dat inclusiviteit de norm is en niet alleen een mooie alinea in een subsidieaanvraag. We maken de Code Culturele Diversiteit bindend en stellen extra subsidies beschikbaar voor makers en verhalen die nu niet goed vertegenwoordigd zijn. Ook kijken we eerlijk naar hoe het koloniale verleden nog steeds bepaalt voor welke verhalen er wel of geen plek is. Veel van onze museumcollecties zijn gebouwd op de Nederlandse koloniale geschiedenis en het Nederlandse slavernijverleden, en musea tonen kunst die gestolen is uit andere landen. We geven deze gestolen kunst per direct terug. Daarnaast maken we een einde aan de onzichtbare armoede in de cultuursector. Want alle kunstenaars en creatieven moeten kunnen leven van hun werk.
Samen bouwen we aan een duurzame sector en een samenleving waarin ruimte is voor creativiteit en radicale verbeeldingskracht. BIJ1 strijdt daarom onder meer voor de volgende punten:
Voor de makers
- We stellen structureel meer fondsen beschikbaar op het gebied van kunst, cultuur en media. We versimpelen de subsidie en prestatie-voorwaarden, waardoor meer makers aanspraak kunnen maken op deze fondsen.
- We roepen de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars weer in het leven. Er komt structurele inzet om een einde te maken aan de armoede in de kunst, cultuur en mediasector. Hierbij wordt extra aandacht besteed aan de genderloonkloof die onder kunstenaars groter is dan in andere sectoren. Er wordt een omvangrijk onderzoek ingesteld naar de oorzaken van dit grote inkomensverschil, waarbij zaken als de babyboete en de rol die kunstinstellingen, galeries, verzamelaars en kunstacademies spelen in het in stand houden van deze ongelijkheid, onderzocht worden.
- We investeren in betaalbare en toegankelijke plekken en vrijplaatsen waar kunst gemaakt en getoond kan worden. Bestaande vrijplaatsen worden erkend en behouden. Nieuwe vrijplaatsen worden praktisch, financieel en juridisch ondersteund.
- We stimuleren en versterken onafhankelijke (lokale) media en journalistiek en we gaan monopolievorming tegen.
- Bij toekomstige crises, zoals een bankencrisis of een pandemie, gaan we ZZP-ers, flexwerkers, makers en instellingen die weinig of geen subsidie krijgen net zo ruimhartig compenseren als de instellingen die onder de basisinfrastructuur vallen.
Een inclusieve cultuursector
- We investeren fors in de Fair Practice Code en de Code Culturele Diversiteit en maken deze bindend. Er komen extra middelen voor kleinere instellingen, onafhankelijke makers en de publieke omroep (NPO) om deze codes in te voeren.
- Het wordt verplicht voor culturele- en media-instellingen om aandacht te hebben voor de Nederlandse koloniale geschiedenis en slavernijverleden, vanuit het perspectief van de voormalige koloniën.
- We zorgen dat roofkunst die in Nederlandse handen is wordt teruggegeven. Nederlandse musea gaan geen uitleenovereenkomsten meer aan met musea die grootschalig roofkunst tentoonstellen. Daar waar behoefte is, helpen we het (financieel) mogelijk te maken dat teruggegeven kunst wordt geconserveerd en tentoongesteld op de plek waar deze thuishoort.
- Er komt een sectorbreed onafhankelijk onderzoek naar de stand van zaken op het gebied van representatie en diversiteit in besluitnemende functies binnen media- en cultuurfondsen.
- We zorgen voor een goede bewaking van de representativiteit van media, waarbij regionale media, lokale media en doelgroepmedia worden beschermd.
- We bouwen een publieke omroep die onafhankelijk blijft en niet door de overheid of door de commercie wordt beïnvloed. We geven geen ruimte aan omroepen die racistische en discriminatoire denkbeelden verspreiden.
Toegankelijkheid en educatie
- De toegangsprijzen van musea en culturele instellingen gaan flink omlaag, zodat iedereen van kunst en cultuur kan genieten, ongeacht hun inkomen. We maken toegang tot Rijksmusea gratis.
- Culturele instellingen, mediamakers en creatieve makers worden bij subsidieaanvragen ook beoordeeld op toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Het gebruiken van schrijf- en/of gebarentolken, ondertiteling, meertaligheid en toegankelijke communicatie wordt de norm.
- We sturen aan op gratis toegankelijke en online programma’s van de publieke omroep.
- We maken kunst- en cultuureducatie een verplicht onderdeel van zowel het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs en het praktisch onderwijs. Hierbij wordt samenwerking gezocht tussen onderwijs, de culturele omgeving van de school en de kunst- en cultuursector. Participatie in de vrije tijd maken we toegankelijk en betaalbaar voor ieder kind en er komt een cultuurbudget voor ieder kind dat zich in Nederland bevindt.
- Initiatieven die kunst en cultuur toegankelijk maken voor jeugd en jongeren moeten hetzelfde beoordeeld worden als initiatieven voor volwassenen. De waardering hiervan ligt nu (te) ver uit elkaar.