Skip to content

Ben jij BIJ1 ?

Kom in actie en doe mee
voor radicale gelijkheid.

DOE
MEE

Kunst, cultuur en media


12-01-2021
Programma

Luister naar dit hoofdstuk ingesproken door kandidaat Quinsy Gario

BIJ1 wil vechten voor een bloeiende kunst-, cultuur- en mediasector die de Nederlandse samenleving weerspiegelt en die toegankelijk is voor iedereen. Een sector die ons scherp houdt, ons vermaakt en onderwijst, en die haar verantwoordelijkheid neemt voor haar aandeel in onder andere de koloniale geschiedenis en het slavernijverleden. BIJ1 wil dat makers gewoon weer kunnen maken, en schrijvers gewoon weer kunnen schrijven.

RUIMTE VOOR VERNIEUWING EN TOEGANKELIJKHEID

Kunst, cultuur en de creatieve sector moeten op hoog niveau kunnen werken, nieuwe ideeën ontwikkelen, inspireren en provoceren, en zo voor de hele samenleving betekenis hebben. Kunstenaars en creatieven moeten van hun werk kunnen leven. Onafhankelijke en diverse media zijn onmisbaar voor een vrije en democratische samenleving. Helaas wordt de ruimte voor kritische en creatieve denkers, schrijvers en makers steeds een beetje kleiner gemaakt. Subsidies worden steeds kleiner en schaarser, terwijl de verplichtingen van makers tegenover subsidieverstrekkers groeien. Kleine instellingen wordt zo de nek omgedraaid.

Juist nu community art, spoken word en internet art meer omarmd worden door grote instellingen, is er minder geld voor deze vernieuwende vormen. Uitgevers durven het bijvoorbeeld steeds minder aan om boeken uit te geven die weinig kans hebben om bestsellers te worden, omdat die niet genoeg geld opbrengen. In Nederland kan slechts een honderdtal schrijvers van het schrijven leven. Kranten en omroepen worden steeds meer afgerekend op het aantal abonnees en kijkcijfers. Dat betekent minder kansen voor controversiële en vernieuwende creaties die niet direct het grote publiek trekken. Culturele vrijplaatsen staan onder druk en makers worden gedwongen om commercieel te worden. Toegangsprijzen voor voorstellingen en tentoonstellingen worden ook alleen maar hoger: zo wordt kunst en cultuur nog enkel voor de elite.

ONDERSTEUNING VAN DE MAKERS

Ondertussen wordt de (verborgen) armoede onder makers alleen maar groter. Hoewel de Fair Practice Code (die zich richt op het verbeteren van de inkomsten van makers) een goed instrument is om dit tegen te gaan, wordt de naleving hiervan niet gecontroleerd en hebben instellingen hier ook de middelen niet voor. Zo houdt het systeem van armoede, regels en beperkingen zichzelf in stand en wordt de kunst- en cultuursector verder uitgekleed.

REPRESENTATIE VAN DE SAMENLEVING

Culturele instellingen en omroepen zijn nog steeds geen afspiegeling van de samenleving. Vooral witte mensen beslissen wat er in musea komt te hangen of welke organisaties subsidie krijgen. De talking heads op televisie en radio zijn nog te vaak witte mannen. Redacties vertegenwoordigen niet de diverse perspectieven binnen onze maatschappij. Daarbij is het voor makers van kleur vaak moeilijker om toegang te krijgen tot fondsen en culturele instellingen. Het gevolg hiervan is dat door de overheid gesubsidieerde kunst en cultuur maar een beperkt deel van de Nederlandse samenleving aanspreekt. De Code Diversiteit en Inclusie is opgesteld om hier een einde aan te maken, maar de uitvoering ervan blijft achter.

ERKEN DE MAKERS, ERKEN DE GESCHIEDENIS

Veel van onze museumcollecties zijn gebouwd op de Nederlandse koloniale geschiedenis en het Nederlandse slavernijverleden. In Nederlandse musea kun je nog steeds kunst bekijken die is gestolen uit andere landen of die is aangekocht met geld dat is verdiend met slavernij en uitbuiting. Hier moet een eind aan komen. Onze aanpak voor een representatieve en gezonde kunst-, cultuur- en mediasector luidt als volgt.

VOOR DE MAKERS

  1. We stellen meer fondsen beschikbaar op het gebied van kunst, cultuur en media waarbij ook een grotere diversiteit aan instellingen aanspraak kan maken op deze fondsen. De bezuinigingen van Rutte-I worden ongedaan gemaakt en er wordt structureel meer geïnvesteerd in kunst, cultuur en media.
  2. Er wordt meer geïnvesteerd in makers bij de NPO. Deze investeringen worden gekoppeld aan het verplicht naleven van de Fair Practice Code en de Code Culturele Diversiteit. Daarnaast worden de scheve financiële constructies waarmee productiemaatschappijen grote winst maken ongedaan gemaakt.
  3. De Wet Werk & Inkomen Kunstenaars wordt weer in het leven geroepen en er wordt structureel geprobeerd om de opheffing van armoede in de kunst, cultuur en mediasector te verwezenlijken.
  4. Er komt strikt toezicht op de naleving van de Fair Practice Code, zodat makers in hun onderhoud kunnen voorzien. Er komen voldoende extra middelen voor instellingen om deze code in te voeren en bindend te maken, zodat er gevolgen worden verbonden aan het niet naleven van de Fair Practice Code.
  5. Er komen minder verplichtingen voor het genereren van eigen inkomsten, zodat makers zich kunnen toeleggen op hun werk en de toegangsprijzen omlaag kunnen.
  6. We zorgen dat alle roofkunst door Nederlandse culturele instellingen wordt teruggegeven en helpen het mogelijk te maken de kunst aldaar te conserveren en exposeren.
  7. (Culturele) vrijplaatsen zijn unieke plekken in onze samenleving met een grote sociale en culturele waarde. Bestaande vrijplaatsen worden erkend en behouden. Nieuwe vrijplaatsen worden praktisch en legaal ondersteund.

DIVERSITEIT EN REPRESENTATIE

  1. Er komt strikt toezicht op de naleving van de Code Diversiteit en Inclusie zodat de vertegenwoordiging van verschillende groepen uit de maatschappij versterkt wordt binnen de cultuursector. Dit doen we met voldoende extra middelen voor instellingen om deze code in te voeren en bindend te maken, en verbinden gevolgen aan het niet naleven van de Code.
  2. Er komt een representatief en inclusief wervingsbeleid voor besluitnemende functies binnen media- en cultuurfondsen, zodat besluitmakers binnen deze fondsen een betere afspiegeling van de samenleving vormen.
  3. Aandacht van culturele en media-instellingen voor Nederlandse koloniale geschiedenis en slavernijverleden, maar dan vanuit het perspectief van de voormalige koloniën, wordt verplicht.
  4. We willen een publieke omroep die onafhankelijk blijft en niet door de overheid of door de commercie wordt beïnvloed.
  5. We zorgen voor een goede bewaking van de representativiteit van media, waarbij regionale media, lokale media en doelgroepmedia worden beschermd.
  6. Er komt een toezichthouder op diversiteit binnen de omroepen, die zowel kijkt naar representatie binnen de organisaties als diversiteit en inclusie in media-uitingen.

TOEGANKELIJKHEID

  1. De toegang tot musea en culturele instellingen wordt gratis, zodat iedereen van kunst en cultuur kan genieten, ongeacht je inkomen.
  2. Er komt een cultuurbudget voor elk kind dat zich in Nederland bevindt.
  3. We sturen aan op gratis toegankelijke, online programma’s van de publieke omroep.
  4. Kunst- en cultuureducatie wordt een verplicht onderdeel van zowel het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs en het mbo. Hierbij wordt samenwerking gezocht tussen onderwijs, de culturele omgeving van de school en de kunst- en cultuursector. Ook participatie in de vrije tijd moet toegankelijker gemaakt worden voor ieder kind.