Skip to content

Ben jij BIJ1 ?

Kom in actie en doe mee
voor radicale gelijkheid.

DOE
MEE

Recht op zelfbeschikking


12-01-2021
Programma

Luister naar dit hoofdstuk ingesproken door kandidaat Yvette Luhrs

Het individuele recht op zelfbeschikking is een belangrijk recht dat te allen tijde beschermd en nageleefd moet worden. Je hebt het recht goed geïnformeerd te worden over zaken die betrekking hebben op jouw leven en lichaam en op basis daarvan je eigen weloverwogen keuzes te maken. Dit betekent ook dat je het recht hebt om je te kleden zoals jij wilt, het recht om lief te hebben wie jij wilt, en het recht om jezelf uit te drukken zoals jij wilt en te geloven waarin jij wilt. Het recht op zelfbeschikking is een groot goed, van je geboorte tot aan je dood. Het betekent dat je zelf mag bepalen wat je met je lichaam doet, welke medische of psychische behandelingen je wel of niet wilt ondergaan. Natuurlijk is het recht op zelfbeschikking wel aan grenzen gebonden, namelijk waar jouw recht datzelfde recht van anderen schendt.

Het recht op zelfbeschikking is bij bepaalde mensen meer in gevaar dan bij andere mensen. In Nederland is momenteel het recht op zelfbeschikking in de volgende gevallen in gevaar of zelfs beperkt:

  • Moslimvrouwen wordt opgelegd wat zij wel of niet mogen dragen (d.m.v. het Gedeeltelijk Verbod Gezichtsbedekkende Kleding);
  • Mensen die een abortus ondergaan worden regelmatig bedreigd bij de ingang van de abortuskliniek;
  • De identiteit van non-binaire personen wordt in Nederland niet officieel erkend;
  • Er is weinig juridische ruimte voor niet-traditionele gezinnen, bijvoorbeeld voor mensen die met meer dan twee mensen een kind opvoeden, of voor iemand die zijn erfenis wil nalaten aan hun beste vriend;
  • Mensen die ondraaglijk psychisch lijden hebben te weinig rechten om hun leven op een waardige en zelfgekozen manier te beëindigen;
  • Mensen zonder baarmoeder beslissen nog steeds in grote mate over de rechten van mensen met baarmoeder.

BIJ1 staat achter de intersectionele feministische beweging die het recht op zelfbeschikking voor iedereen wil waarborgen. Daarom stelt BIJ1 de volgende beleidsveranderingen voor.

TOEGANKELIJKE ANTICONCEPTIE EN ABORTUS

  1. Er komt een volledige vergoeding van anticonceptie.
  2. Het taboe rondom abortus wordt actief bestreden: abortus wordt uit het Wetboek van Strafrecht gehaald. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gaat een campagne starten om abortus bespreekbaar te maken.
  3. De overheid stopt met het subsidiëren van organisaties die geen onafhankelijke hulp bieden aan ongewenst zwangere personen.
  4. De bedenktijd van 5 dagen voor een abortus wordt afgeschaft.
  5. Ervaringsdeskundigen worden actief betrokken bij het ontwikkelen van beleid rond abortuszorg.
  6. Abortuszorg gaat onder de reguliere zorg vallen; er komen abortusafdelingen in verloskundigenpraktijken en andere medische centra. Zowel verloskundigen als de huisarts moeten de abortuspil kunnen voorschrijven en werken hierin actief samen met abortusartsen.

ZWANGER WORDEN, BEVALLEN EN ADOPTIE

  1. Vruchtbaarheidsbehandelingen zoals IVF moeten vergoed worden. Het aantal vergoede behandelingen moet uitgebreid worden op basis van kansen, niet kosten. Dit geldt ook voor LHBTQI+ stellen.
  2. Mensen die zwanger zijn en gaan bevallen hebben altijd het recht om zelf beslissingen te nemen over wat er met hun lichaam gebeurt. Er is geen afgedwongen zorg meer, en er komt respect voor autonomie en zeggenschap voor, tijdens en na de bevalling.
  3. Mensen die als kind zijn geadopteerd hebben het recht om de feiten van hun afstamming te weten. Bij binnenlandse adopties betekent dit, dat de afstammingsgegevens niet uit de archieven mogen worden gewist. Bij buitenlandse adopties betekent dit dat de overheid gecontroleerd moet hebben of de biologische ouders ingestemd hebben met de adoptie. Gegevens als afstammingsfeiten, geboortedatum, geboorteplaats, oorspronkelijke naam, namen van ouders en familie moeten op aanvraag beschikbaar zijn.

GESLACHTSONTWIKKELING EN GENDER (NIET-STANDAARD)

  1. Er komt wetgeving om een einde te maken aan medisch ingrijpen bij (niet-levensbedreigende) geslachtelijke ontwikkeling van intersekse kinderen die niet standaard is. De zorgvrager krijgt recht op advies en ondersteuning van ervaringsdeskundigen bij vragen rond geslachtsvariatie.
  2. Een genderwijziging mag zonder beoordeling en zo vaak als nodig.
  3. Uiteindelijk wordt de genderregistratie afgeschaft in de BRP (Basis Registratie Personen) en tot die tijd wordt het invullen van ‘X’ (onbekend, irrelevant) een mogelijkheid op identiteitsdocumenten en reispapieren.
  4. Non-binaire mensen mogen hun voornaam kosteloos wijzigen in de gemeentelijke basisadministratie.

DIVERSE GEZINSVORMEN

  1. De Nederlandse wet gaat uit van ‘traditionele’ gezinnen. Er wordt niet genoeg rekening gehouden met de meer diverse gezinsvormen, zoals samengestelde gezinnen, mensen die met meer dan twee mensen een kind opvoeden, en ongehuwde maar samenwonende mensen. Dit moet veranderen. Er komt een wet voor meerouderschap. Het huidige trouwrecht en samenlevingsrecht, worden op zo’n manier aangepast dat er gelijke sociale en financiële rechten worden geboden aan alle gezinnen, samenwonenden en samenlevenden (zoals dit in het erfrecht ook het geval is).

ONDRAAGLIJK LIJDEN EN EUTHANASIE

  1. Mensen die hun leven als voltooid ervaren, moeten de vrijheid hebben een weloverwogen en vrijwillige keuze te maken om hun leven op een waardige manier te beëindigen. Euthanasie wordt uit het Wetboek van Strafrecht gehaald. Artsen worden hierdoor pas strafbaar als zij zich bij euthanasie niet aan de regels houden.
  2. Artsen die een verzoek tot euthanasie weigeren te beoordelen, worden verplicht om patiënten door te sturen naar een arts die bereid is dat wel te doen.
  3. Euthanasie wordt ook beschikbaar gesteld voor kinderen onder de twaalf jaar.
  4. Er komt meer bewustwording over ondraaglijk psychisch lijden, en het wordt gemakkelijker om in testamenten vast te leggen onder welke voorwaarden iemand niet meer wil leven, zodat ook patiënten met dementie beter geholpen kunnen worden met een zelfgekozen einde.
  5. Er wordt onderzocht of er specifieke gevallen zijn waarin hulp bij zelfdoding niet strafbaar is, zoals het helpen van een dierbare met een duurzame wens tot zelfdoding.

ZELFBESCHIKKING OVER RELIGIEUZE UITINGEN

  1. Alle vormen van religieus onderwijs, scholen en gebedshuizen worden volgens gelijke criteria beschermd.
  2. De overheid waarborgt het recht op zelfbeschikking van moslimvrouwen. Het gedeeltelijk verbod op gezichtsbedekkende kleding (in de volksmond ‘het niqab-verbod’) moet per direct worden opgeheven. Ook het verbod op het dragen van een hoofddoek voor rechters en griffiers wordt opgeheven.
  3. Nederland gaat zich op Europees niveau hard maken voor wetgeving die ervoor zorgt dat werkgevers in Nederland niet mogen weigeren iemand in dienst te nemen met een hoofddoek, kippah (keppeltje) of andere religieuze attributen.
  4. Er komt meer keuzevrijheid in het opnemen van vrije dagen op basis van religieuze overtuiging.
  5. Er komen meer begraafplaatsen voor eeuwige grafrust.